Veilig omgaan met gegevens: “een belangrijk onderdeel in het opvoedkundig proces"
Hoe gaat het er, wat betreft het veilig omgaan met persoonsgegevens, eigenlijk aan toe op school? Hierover interviewden wij adviseur Eva de Wit! Lees hier!
De AVG is inmiddels meer dan twee jaar in werking. Maar hoe gaat het er – wat betreft het veilig omgaan met persoonsgegevens – eigenlijk aan toe op school? Hierover interviewden wij adviseur Eva de Wit: “De gebeurtenissen waar ik op scholen tegenaan loop, zijn echt heel erg verschillend.”
De Wit is sinds 2016 werkzaam bij het informatiebeveiligingsbedrijf SafeHarbour. In haar functie als consultant adviseert ze onder andere scholen, ziekenhuizen en gemeenten over hoe ze kunnen voldoen aan de GDPR (General Data Protection Regulation) – oftewel: de AVG (Algemene verordening gegevensbescherming).
Maar wat houdt de AVG in? Het is een wet die regels stelt bij het verwerken van persoonsgegevens in de Europese Unie – dit betreft zowel overheidsinstanties als particuliere ondernemingen. De relatief nieuwe verordening loste zijn voorganger (uit 1995!) af en trad in werking in 2018. De Wit voegt daaraan toe: “De AVG is voor iedereen hetzelfde, net als een belastingwet.”
Eigen filmpjes
De Wit is dus werkzaam als adviseur op school en ze vindt het onderwijs een erg fijne omgeving om in te werken. “Ik vind het mooi om werkzaam te zijn op scholen, omdat het onderwijs openstaat voor nieuwe ideeën en innovatie. Ook merk ik dat er vaak sprake is van een leergierige sfeer.”
Voorafgaand aan het interview hebben we al een keer eerder met De Wit virtueel contact gehad. Daarin merkte ze op dat wij bij TMI Academy aandachtig bezig zijn met het veilig omgaan met persoonsgegevens en openstaan om te leren van onze fouten. “Bij grote organisaties merk je dat er wat meer vastigheid is en verandering daardoor iets moeizamer tot stand komt”, constateert ze.
Bij onze TMI-projectweken van vorig schooljaar was een belangrijk onderdeel: het maken en monteren van eigen filmpjes, waarop de leerlingen ook zelf te zien waren. Wat betreft de AVG droegen we aan het einde van iedere projectweek de gemaakte video’s over aan de school, waarna ze hun eigendom werden. Na de projectweek verwijderden we vanuit TMI Academy bovendien alle tijdens de workshop gemaakte foto’s en video’s.
Dit betreft alleen het beeldmateriaal dat door onszelf is gemaakt – het gaat niet om eventuele foto’s en video’s die door ouders of leraren zijn gemaakt.
De kopieermachine
De gebeurtenissen waar De Wit als consultant tegenaan loopt op scholen zijn erg divers: van een datalek tot het bewaken van de camerabeelden van een klein incident tussen twee leerlingen. En hoewel een datalek misschien nogal grootschalig klinkt, kan het ook al op kleine schaal plaatsvinden. “Je kunt bijvoorbeeld denken aan een docent die bij de kopieermachine per ongeluk een pagina vergeet, waarop de gegevens van een leerling te zien zijn. Dat is eigenlijk ook al een datalek”, legt De Wit uit. Hieruit blijkt dat de AVG dus ook bij hele alledaagse gebeurtenissen op school een rol kan spelen.
Als we het over school hebben, denken we waarschijnlijk vooral aan wiskunde, gym en geschiedenis. Maar ook het leren over veilig omgaan met persoonsgegevens verdient volgens De Wit in het huidige onderwijs de nodige aandacht. Ze noemt het zelfs “een belangrijk onderdeel in het opvoedkundig proces. Het internet gaat namelijk nooit meer weg.”
Op de school waar De Wit als adviseur werkt, merkt ze wel dat er al wat meer aandacht wordt besteed aan het op de hoogte brengen van leerlingen. Maar van grootschalige ontwikkeling is er nog geen sprake. En dat terwijl ze het belang van het herhaaldelijk informeren over veilig omgaan met persoonsgegevens juist zo erg benadrukt: “Voor kinderen werkt het niet als ze maar één keer geïnformeerd worden. Ze hebben echt herhaling nodig. Of er moet iets schokkends gebeuren, waardoor ze het belang van de gegevensbescherming inzien.”
Kleinkinderen
Tot slot gingen we in op een interessante paradox. Namelijk: het enerzijds nauwkeurig omgaan met persoonsgegevens voor de AVG, ten opzichte van de anderzijds vrije manier waarop leerlingen vaak omgaan met hun persoonlijke gegevens op bijvoorbeeld Instagram en TikTok. De Wit zegt daarover het volgende: “Sociale media zijn aan de ene kant erg begrijpelijk, omdat sociale interactie tussen leerlingen erg waardevol is. Maar dat is ook op een alternatieve manier in te richten, zoals via een online omgeving van de school.”
Bovendien is De Wit uitgesproken over de schaduwkant van sociale media: “We kennen eigenlijk maar tien procent van het internet. Terwijl er in het relatief ‘onzichtbare’ deel allerlei duistere praktijken plaatsvinden.”
“Ook aan de manier waarop wij nu videobellen zitten gevaren”, gaat ze verder. “Of bijvoorbeeld mensen die foto’s van hun kinderen op Facebook zetten. Daar kunnen dingen mee gebeuren waar we eigenlijk niet zoveel over weten. Mijn kleinkinderen zitten daarom gelukkig ook niet op TikTok”, zegt De Wit lachend.
TMI Academy
Toch is ze van mening dat we jongeren vooral niet moeten afschrikken met de nadelige effecten van sociale media. “Het is belangrijk om leerlingen te leren over de manier waarop ze verantwoord kunnen omgaan met sociale media. Met het gevolg dat ze vooral de positieve aspecten ervaren en de schaduwkant juist beter kunnen herkennen en bedwingen”, besluit De Wit bemoedigend.
Benieuwd hoe wij bij TMI Academy leerlingen hiermee helpen? Klik dan hier!